-rrhoea czyli co wypływa z ciała

2025-03-12 Artykuł

-rrhoea czyli co wypływa z ciała

Kontynuujemy temat o terminach z przyrostkiem -rrhoea, zapoczątkowany w numerze 1/2025 „Leku w Polsce”.

W języku starogreckim (dalej: gr.) wyraz ῥοή [rhoe] lub ῥοία [rhoia] znaczy „płynienie, wyciek”. Pisownię tych wyrazów wyjaśniałam w poprzednim tekście. Z tych słów w języku łacińskim, na wzór greckiego διάρροια [diarrhoia] „biegunka”, utworzono przyrostek w trzech postaciach -rrhoë (czytaj: roe), -rrhoea, -rrhea (czytaj: rea) o znaczeniu „płynienie, wypływ, wydzielanie”. Dwie kropki nad literą ë w łacinie oznaczają, że w połączeniu samogłosek aë lub oë trzeba je wymówić oddzielnie, ponieważ łacińskie (dalej: łac.) dwugłoski ae i oe zwykło się wymawiać jako jedna samogłoska „e”.

Poniżej przedstawiono wersję najbardziej rozpowszechnioną w językach nowożytnych, m.in. w języku angielskim:

blennorrhoea „śluzotok błon śluzowych”, gr. blenna „śluz”
hydrorrhoea „obfite wydalanie wody”, gr. hydr- „woda”
leucorrhoea (czytaj: leukorea) „upławy białe (nieprawidłowa wydzielina z pochwy)”, gr. leukos „biały”
menorrhoea „krwawienie miesięczne”, gr. men „miesiąc”
algomenorrhoea „bolesne miesiączkowanie”, gr. algos „ból”, gr. men „miesiąc”
amenorrhoea „brak miesiączki”, gr. a- przedrostek oznaczający zaprzeczenie, gr. men „miesiąc”